Waterbeleid

Beleidsdocument

Het water- en rioleringsbeleid van de gemeente Utrecht staat in de visie water en riolering Utrecht.

Wat wil de gemeente en waarom?

Utrecht wil een gezonde stad zijn voor iedereen. Daarom zorgen we ervoor dat ons water- en rioleringssysteem in Utrecht gezond, betrouwbaar en klaar voor de toekomst is. Zo helpen we mee aan de maatschappelijke opgaven voor de stad. Onze belangrijkste doelen zijn:

  • de basis op orde: het water- en rioleringssysteem werkt zoals bedoeld en is niet kwetsbaar.
  • een gezond water- en rioleringssysteem voor mens, plant en dier. Met zo min mogelijk lozingen van afvalwater op het oppervlaktewater en in de bodem.
  • het water- en rioleringssysteem is klimaatbestendig en circulair.
    • We houden regenwater zoveel mogelijk vast op de plek waar het valt. Dat voorkomt droogte en wateroverlast.
    • We houden afvalwater en regenwater zoveel mogelijk gescheiden.
    • We gebruiken zo weinig mogelijk fossiele brandstoffen.
    • We zorgen we ervoor dat we grondstoffen kunnen terugwinnen en hergebruiken.

In de visie water en riolering staat:

  • hoe we zorgen dat we voldoen aan de wettelijke taken voor afvalwater, regenwater en overlast door grondwater.
  • welke doelen we hebben voor de waterkwaliteit van het oppervlaktewater en wat we doen om die te bereiken. Dit doen we samen met het waterschap

Bij de visie hoort een uitvoeringsprogramma, het programma water en riolering 2024-2028. Hierin staan de acties die we de komende 5 jaar uitvoeren, de kosten en hoe we die betalen. We werken het programma elk jaar bij.

We werken aan een nieuwe visie stadswater. Daarin komt het nieuwe beleid voor het gebruik van het oppervlaktewater in de stad, zoals varen en zwemmen.

Wat doet de gemeente?

  • Via de riolering verzamelen we afvalwater en brengen dit naar de rioolwaterzuivering.
  • We controleren de riolen en gemalen, en we onderhouden ze. We repareren of vervangen ze als dat nodig is. Ook zorgen we dat het systeem meegroeit met de stad.
  • We zorgen in de openbare ruimte dat neerslag niet voor wateroverlast zorgt. Bijvoorbeeld door regenwater tijdelijk op te slaan in een regenwaterberging. We zorgen dat regenwater zoveel mogelijk de bodem in kan stromen (sponswerking van de bodem). Dat helpt om schade door droogte te voorkomen.
  • We moedigen iedereen aan om ook in de rest van de stad maatregelen te nemen, met het programma Waterproof030. Bijvoorbeeld door tegels op te halen en subsidie te geven voor de aanleg van groene daken.
  • We zijn aanspreekpunt voor grondwateroverlast. We proberen de overlast zoveel mogelijk te voorkomen.
  • We maken regels voor het varen in de stad. Over het volgende water gaat de gemeente niet:
    • Amsterdam-Rijnkanaal, Merwedekanaal en Vaartsche Rijn (Rijkswaterstaat)
    • Vecht (waterschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV))
    • Leidsche Rijn ten westen van het Amsterdam Rijnkanaal en de Kromme Rijn ten oosten van de A27 (Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR)).
  • We geven de plekken aan waar boten gedurende korte en lange tijd mogen aanleggen. Deze plekken staan in de Havenatlas.
  • We beheren en onderhouden ongeveer 250 km aan sloten, vijvers en andere wateren.
  • We verbeteren de waterkwaliteit van het oppervlaktewater. Dit doen we samen met de waterschappen.
  • We beheren 2 van de 3 officiële zwemwateren: de zwemplas in de Voorveldsepolder en de Haarrijnseplas (dit besteden we uit aan het Recreatieschap). De Strijkviertelplas wordt beheerd door het Recreatieschap.
  • We bedienen bruggen en sluizen.
  • We werken aan beleid voor:
    • een betere beleving van water vanaf de oevers door oevers aantrekkelijker en toegankelijker te maken.
    • schoner varen op het water
    • meer veiligheid en minder overlast op het water.

Voor het uitvoeren van het waterbeleid werken we samen met andere overheden.

  • De waterschappen HDSR en AGV. De waterschappen beheren de ‘grote watergangen’, zoals de grachten, de Kromme Rijn en de Vecht. Daarnaast zuivert HDSR het afvalwater op drie rioolwaterzuiveringsinstallaties binnen de gemeente Utrecht.
  • De provincie Utrecht. De provincie is verantwoordelijk voor het aanwijzen van de functies van het water, de kwaliteit van het diepere grondwater en van het zwemwater. De provincie is het aanspreekpunt voor grotere of bepaalde grondwateronttrekkingen, zoals die voor warmte koude opslag.
  • Rijkswaterstaat. Rijkswaterstaat beheert en is bevoegd gezag voor het Amsterdam-Rijnkanaal, het Merwedekanaal, de Vaartsche Rijn en de bermsloten van de Rijkswegen.
  • Recreatieschap De Stichtse Groenlanden. Het recreatieschap beheert en onderhoudt water in recreatiegebieden, zoals de Nedereindseplas. de Strijkviertelplas, het Noorderpark en het zwemdeel van de Haarrijnseplas.

Aan welke regels toetst de gemeente?

De gemeente beoordeelt de aanvragen voor een omgevingsvergunning en de aanvragen voor  een aansluiting op de openbare riolering. Daarbij toetsen we of de aanvraag voldoet aan de regels voor milieu en aan de regels voor bouwen. We letten daarbij op gezondheid, (water-)veiligheid, bruikbaarheid en klimaatbestendigheid. De gemeente beoordeelt de manier waarop afvalwater- en hemelwatersystemen moeten worden uitgevoerd. En de manier waarop de systemen aangesloten worden op openbare riolering en watersystemen.

Verder stelt de gemeente eisen bij nieuwbouw over de verwerking van hemelwater op eigen terrein. En over maatregelen om (grond)wateroverlast te voorkomen. Bij projecten in de openbare ruimte toetsen we aan de regels in het Handboek Openbare Ruimte.

Bij activiteiten bij watergangen en waterkeringen (dijken), zoals de aanleg van steigers, toetst de gemeente aan het Omgevingsplan (bestemmingsplan). We stemmen af met het waterschap over de regels die het waterschap gebruikt.

De gemeente maakt en controleert op regels voor het varen in Utrecht. Wilt u een ligplaats om uw boot voor langere tijd aan te leggen? Dan hebt u een ligplaatsvergunning nodig. Er zijn momenteel geen vergunningen vrij.

Meer informatie

Relatie met ander beleid

Het waterbeleid heeft een relatie met de volgende beleidsthema’s:

Hulp en contact

Telefoon

14 030

Maandag t/m vrijdag 9.00 – 17.00 uur