Beschrijving van wijk Zuid

De wijk Zuid bestaat uit de buurten Lunetten, Hoograven, Tolsteeg, Bokkenbuurt en Rotsoord.

De grenzen van de wijk zijn: de Vaartsche Rijn, het spoor, de A12 en de gemeentegrenzen met Houten en Nieuwegein.

Hoograven

De buurt Hoograven bestaat uit een oud en een nieuwer gedeelte.

Oud Hoograven

Oud Hoograven is een gebouwd in de jaren 30 en bestaat grotendeels uit een aantal lange straten met daaraan eengezinswoningen. De strook direct gelegen aan de Vaartsche Rijn heeft een afwisseling van historische (industrie) gebouwen, groen, sport, bedrijven en woningbouw uit de jaren 80 en 90 van twintigste eeuw. De Julianaweg heeft een bijzondere groenstrook als middenberm, hier is een oude waterstructuur in de jaren 30 veranderd in een plantsoen.
In het zuidelijk deel zijn een aantal Utrechtse roeiverenigingen aan de Vaartsche Rijn gevestigd. Het overgrote deel van de woningbouw in Oud Hoograven zijn koopwoningen.

Nieuw Hoograven

De grens tussen Oud en Nieuw Hoograven ligt ter hoogte van de Duurstedelaan- Constant Erzeystraat, W.A. Vultostraat. Nieuw Hoograven is gebouwd in de jaren 50 en is opgezet met woonbuurtjes met een combinatie van laag- en hoogbouw en gezamenlijke openbare ruimte. Deze woonbuurtjes worden stempels genoemd. Het merendeel is sociale woningbouw, een deel is middenhuur of koop. Een belangrijke groene structuur is de singel die door de wijk loopt tussen het Camminghaplantsoen en het Tolsteegplantsoen. Ook de groene rand langs de Waterlinieweg is een belangrijke groene structuur in de buurt. De ’t Goylaan is onderdeel van de ringweg en vormt samen met de W.A. Vultostraat en Constant Erzeystraat een belangrijke verkeersweg in de buurt. Op diverse plaatsen staat nieuwbouw uit de eerste jaren van de eenentwintigste eeuw. Zo is het winkelcentrum ’t Goylaan met directe omgeving in 2009 helemaal vernieuwd en zijn de woningen bij de Linschotensingel in 2018 vervangen door nieuwbouw. De Rietveldflats in zowel het noorden (Robijnhof) als het zuiden (Rijnesteinlaan e.o.) zijn gemeentelijk monument. Ze zijn in 2018 gerenoveerd en verduurzaamd.

De grenzen van Hoograven zijn: de Vaartsche Rijn, het spoor en de Waterlinieweg.

Tolsteeg

Tolsteeg is voor een belangrijk deel gebouwd in de jaren 50. Opvallend gebouwen zijn de jaren 50 (koop) flats aan het Tolsteegplantsoen met hun bijzondere bakstenen gevels. Ook zijn er de voor Nieuw Hoograven kenmerkende ‘stempels’: de woonbuurtjes (sociale woningbouw) met een combinatie van hoog- en laagbouw. Het winkelcentrum Smaragdplein is het centrale winkelcentrum voor de gehele wijk. Het belangrijkste groen is het Tolsteegplantsoen, evenals de groene randen langs het spoor en de Opaalweg. Zowel de flats aan het Tolsteegplantsoen als de Robijnhof zijn gemeentelijke monumenten.

Rotsoord

Rotsoord is een oud industriegebied aan de rand van het centrum, dat na 2008 in hoog tempo is veranderd in een mix van wonen, horeca en creatieve bedrijvigheid. Aan de Vaartsche Rijn staat industrieel erfgoed, dat voor een deel is herbestemd. Zo zit er in de watertoren een restaurant en de oude Pastoefabriek is een combinatie van onderwijs, creatieve bedrijfjes en horeca. De nieuwbouwcomplexen bestaan voor het overgrote deel uit studenten- en startersappartementen. In de plint zit vooral horeca. Op de kop wordt een hotel gebouwd. Het enige groengebiedje is de dierenweide met de directe omgeving.

Bokkenbuurt

De Bokkenbuurt is een kleine woonbuurt die deels aan het einde van de negentiende eeuw is gebouwd. De buurt is tijdens de jaren 80 van de vorige eeuw voor een deel vernieuwd. Het is een mix van particulier woningbezit en sociale woningbouw. De begraafplaats Tolsteeg vormt een belangrijk deel van de buurt en heeft een bijzondere cultuurhistorische én groene waarde.

De grenzen van de bokkenbuurt zijn: de Opaalweg, het spoor en de Waterlinieweg.

Lunetten

Lunetten is gebouwd in de jaren 70 en begin jaren 80 met de voor die tijd kenmerkende opzet en bebouwing. Dit houdt in dat er veel woonerven zijn, de bebouwing is kleinschalig en er is aandacht besteed aan ecologie. Er is sprake van vooral laag- en middelhoogbouw: grondgebonden woningen, maar ook appartementengebouwen. Er is in de hele wijk een ongeveer gelijke verdeling van koop / vrije sector en sociale huur (corporatiewoningen). Groen speelt een belangrijke rol in de opzet van de buurt, onder andere door de aanwezigheid van 2 grote parken: Beatrixpark en park de Koppel en groene structuren als het Inundatiekanaal. De Nieuw Hollandse Waterlinie is ruim aanwezig in de wijk met de 2 Lunetten en het Inundatiekanaal, allemaal rijksmonumenten. Een ringweg (Furkabaan, Brennerbaan en Simplonbaan) ontsluit de gehele wijk en verbindt alle woonbuurtjes aan elkaar.

Er wordt een onderverdeling gemaakt in Lunetten Noord en Lunetten Zuid, waarbij de grens ongeveer ligt bij de lijn Oeral – Hondsrug - Furkabaan. Hier ligt ook het centrum met de winkels en de voorzieningen, zoals de Musketon.

Recentere ontwikkelingen (nieuwbouw, kantoren) hebben zich de afgelopen jaren vooral voorgedaan in de buurt van Station Lunetten.

De grenzen van Lunetten zijn: het spoor, de A27 en de A12.